NHỮNG MÓN ĐANG CHỜ BẠN KHÁM PHÁ TẠI XỨ SỞ THÁP CHÀM

Vùng đất Ninh Thuận, với thành phố Phan Rang và những tòa tháp Chàm lộng lẫy, đón bạn với ‘gió như phang, nắng như rang’, với những bãi biển xanh biêng biếc, thảo nguyên thơ mộng nơi có bầy cừu du mục. Và đất Phan Rang cũng đón bạn bằng những món ăn đầy hấp dẫn từ những sản vật phong phú ở nơi đây.

Sau đây là những món ăn bạn nên khám phá nếu có dịp đi đến xứ sở tháp Chàm.

Bánh căn Phan Rang

Bánh căn là món ăn của người Chăm ở Ninh Thuận. Bánh đổ bằng những khuôn đất làm từ làng gốm Bàu Trúc, phía dưới là lò than hồng. Bánh chế biến từ bột gạo pha với nước, để bánh được giòn người ta thường pha thêm ít cơm nguội khi xay bột. Bột phải pha làm sao cho không đặc quá cũng không loãng quá, vì như thế sẽ làm bánh mất ngon. Bạn có thể ăn bánh với nhân trứng hoặc mực, kèm với nước chấm. Người Phan Rang có cách pha nước chấm khác với các nơi. Ngoài nước mắm thấm ra còn có nước mắm đậu phộng hay mắm nêm pha loãng.

Bánh căn là món ăn của người Chăm ở Ninh Thuận.

Bánh xèo Phan Rang

Bánh xèo được đổ trong khuôn như bánh căn. Khuôn bánh được tráng một lớp dầu, khi khuôn nóng thì người ta đổ một lớp bột vừa đủ, thêm nhân tôm, mực hay thịt, ít giá tươi và đợi bánh chín giòn dùng muỗng dẹt cậy bánh ra. Bánh xèo Phan Rang khác với bánh xèo ở những nơi khác là bánh nhỏ chỉ bằng cái lòng chén, khi ăn cho bánh vào chén ngập nước mắm chín. Đó có thể là mắm đậu phộng giã nhuyễn pha với mắm, tỏi, ớt sao cho hơi nhạt, cũng có thể chấm với mắm nêm.

Phan Rang có nhiều quán bánh xèo ngon tạo nên Phố bánh xèo ở gần Hồ Cá, đường Yên Ninh.

Bánh canh chả cá Phan RAng

Bánh canh chả cá là món ăn rất phổ biến ở Phan Rang. Sợi bánh được làm bằng bột gạo, nước nấu bằng cá biển và người ta dùng cá này để cho vào tô bánh kèm với chả cá. Chả có hai loại chả hấp và chả chiên, chả vừa dai vừa mềm, vị ngon ngọt của cá còn giữ đậm đà. Nước bánh trong, ít béo, thêm ít hành lá, mắm dầm ớt cay vắt chanh là bạn có tô canh nóng hổi. Ở Phan Rang, bánh canh được bày bán khắp nơi. Người Phan Rang kháo nhau rằng bánh canh ngon nhất vẫn là bánh canh Nhường góc ngã ba Ngô Gia Tự – Tô Hiệu.

Bánh canh hấp dẫn với chả dai, mềm và ngọt.

Bánh tráng nướng mỡ hành

Trên nền chiếc bánh tráng nướng, người dân Phan Rang đã biến tấu thành một món ăn tuyệt hảo, dân dã, khó quên đó là bánh tráng mắm ruốc nướng mỡ hành. Bánh tráng được đặt lên lò than nóng sau khi thoa đều hỗn hợp gồm mắm ruốc, mỡ nước, hành phi, tương ớt và một ít ớt bằm nếu ai thích ăn cay. Sau đó nhanh tay đập vỡ một quả trứng rồi dùng cọ tán đều mặt bánh, rải đều hành lá thái nhuyễn lên. Khi trứng bắt đầu phồng lên nhanh nhẹn kẹp và cuộn tròn bánh lại. Bọc thêm một lớp giấy bên ngoài cho khỏi phỏng tay là bạn có thể vừa thổi vừa ăn. Bánh tráng nướng mỡ hành bán nhiều ở bãi biển hay dọc đường 16-4.

Bún mắm nêm Phan Rang

Bún mắm nêm Phan Rang rất đơn giản. Chẳng phải nấu nướng, chẳng phải chuẩn bị cầu kỳ gì cả: bún tươi, một tô mắm nêm vừa đủ mặn, đủ cay, ít rau sống, cà pháo, thế là xong. Có thể ăn thêm chả cá hay chả lụa tùy sở thích. Chắc nhờ đơn giản mà bún mắm nêm có giá tương đối mềm, chỉ 5.000-7.000 đồng/tô, ở các làng quê còn rẻ hơn nữa. Dễ mua, dễ ăn nên bún mắm nêm không kén bất cứ một thực khách nào. Đến Phan Rang, ở bất cứ con đường nào, dù lớn hay nhỏ bạn đều có thể thưởng thức được món này.

Bánh hỏi lòng heo Ninh Thuận

Đã đến Ninh Thuận mà chưa thưởng thức món bánh hỏi Phước Khánh thì xem như chuyến du lịch xứ nắng Phan Rang chưa trọn vẹn. Đó là món ăn gồm: bánh hỏi, lòng heo, bánh tráng mỏng, rau sống và nước chấm. Để có được bánh hỏi vừa ý thực khách, người làm bánh phải chọn gạo tốt ngâm với nước lã một đêm, sau đó vo và xả đi xả lại ba bốn lần, rồi qua các công đoạn tỉ mỉ khác để làm ra từng sợi bánh trắng tinh, ráo hỏi.

Món bánh hỏi lòng heo kết hợp tinh tế của các loại hương vị: vị bùi của bánh hỏi, vị béo của lòng heo, vị giòn của tóp mỡ, mát của rau sống và dậy mùi thơm của mắm nêm.

Rượu nho Ninh Thuận

Những trái nho mọng nước Phan Rang đã làm nên thứ rượu nhỏ tuyệt vời.

Rượu nho là đặc sản phổ biến của Phan Rang được làm từ 100%  nước cốt nho nguyên chất, chế biến theo phương pháp cổ truyền dựa trên sự lên men vi sinh tự nhiên mà không sử dụng bất kỳ loại chất bảo quản hay men nhân tạo. Rượu nho Phan Rang có nồng độ vừa phải, có vị chua chua, ngòn ngọt của trái nho, vừa chan chát của hạt nho, trên cái nền dịu ngọt bởi cuộc phối ngẫu giữa nho và đường mía

Có dịp hãy ghé tham quan vườn nho Ba Mọi, bạn sẽ được chủ vườn mời miễn phí ly rượu nho nguyên chất tuyệt vời.

Paka Jatrang

ĐỘC ĐÁO CƠM GÀ “ĂN TỚI ĐÂU, TRẢ TỚI ĐÓ” Ở PHAN RANG

Nếu bạn từng có dịp đi đến đất Phan Rang nắng gió, ắt hẳn sẽ biết đến món “Cơm gà Phan Rang”. Cho dù chưa ghé quán ăn nhưng bạn sẽ thấy những bảng hiệu cơm gà lớn nằm ở ngay cửa ngõ thành phố.

Đất Phan Rang – Ninh Thuận nổi tiếng là nơi còn giữ lại nhiều tháp Chàm – kiệt tác kiến trúc của những triều đại Champa từng hùng cứ nơi đây. Phan Rang còn là nơi hấp dẫn du khách bởi những vườn nho rộng lớn, đẹp đẽ cũng như những bãi biển xanh biếc mời gọi. Khách đã đến với Phan Rang lại càng nhớ vùng đất này hơn qua những món đặc sản như Bánh xèo, bánh căn, bánh canh chả cá… cùng một món ăn độc đáo không thể không kể đến đó là cơm gà Phan Rang.

Tháp Chàm Po Klong Garai, di tích Champa nổi tiếng nhất Phan Rang. Ảnh: Trần Khiêm.

Cơm gà Phan Rang là món ăn khá “sang” ở miền đất này. Một phần tạo nên “đẳng cấp” của món ăn đó là nhờ vào sự cầu kỳ trong khâu chọn lựa, chế biến của nó. Theo nhiều người sành ăn, món cơm gà Phan Rang có thể có nguồn gốc từ món cơm gà Hải Nam nổi tiếng của dân đảo Hải Nam, Trung Quốc. Tuy vậy, cơm gà Phan Rang đã tạo ra được những nét riêng đủ để thỏa lòng người muốn khám phá, trải nghiệm.

Cầu kỳ trong chế biến…

Để có vị ngọt, kết cấu mềm, thì món gà trong dĩa cơm gà Phan Rang phải làm từ gà mái đẻ lứa đầu. Gà phải là giống gà ta nuôi thả vườn. Thịt gà được luộc với lượng nước vừa đủ, để khi nấu xong nước đạt độ sánh quyện để dùng làm nước nấu cơm.

Gạo được ướp với tỏi, gừng cho thơm sau đó xào sơ cho bóng màu và chắc hạt, trước khi nấu chung với nước luộc gà đến khi nước vừa cạn. Công đoạn tiếp theo là chuyển cơm qua nồi hấp. Phương pháp nấu khá cầu kỳ này mang lại cho món cơm kết cấu chắc, rời hạt nhưng vẫn mềm mại, và còn có màu vàng ươm bắt mắt.

Một phần quan trọng trong món cơm gà này là nước chấm. Có nhiều loại nước chấm để dùng kèm món gà này tùy theo nơi chế biến. Nhưng thường thấy nhất là muối chiêu chanh, muối ớt hành và nước mắm pha hèm rượu – một loại nước chấm khá đặc biệt.

Thịt gà trong món cơm gà Phan Rang. Ảnh: Huấn Phan.

Khi bạn gọi cơm gà, phục vụ sẽ bưng ra khá nhiều dĩa: Dĩa đựng cơm, dĩa đựng gà, dĩa đựng rau bao gồm rau răm và dưa leo, cùng vài dĩa nhỏ đựng đồ chấm. Sau đó là đến lượt thưởng thức của bạn.

Bạn sẽ cảm nhận sự khác biệt ngay khi cắn miếng gà đầu tiên: phần da gà không dai mà rất mềm, cắn nhẹ là ngập răng ngay, trong khi thịt gà mềm, hơi dai và có vị ngọt rất tự nhiên, hòa quyện với chút vị mặn điểm trên miếng da gà. Chấm gà vào mỗi loại đồ chấm bạn sẽ cảm nhận sự thay đổi về hương vị. Phần cơm có hạt rời nhưng dẻo mềm, thơm thoang thoảng mùi gừng, tỏi và vị ngọt của nước luộc gà. Phần ăn tuy để riêng từng loại, nhưng rất cả đều quan hệ, cộng hưởng với nhau, từ miếng gà, hạt cơm, cọng rau răm hay nước chấm, điều đó tạo nên sự ngon miệng khiến bạn khó mà dừng đũa.

…và độc đáo trong cách phục vụ

Tuy nhiên, có một điều bạn cần lưu ý khi ăn món cơm gà đặc biệt này tại các hàng quán ở Phan Rang. Đó là khi dọn cơm cho khách, trong đĩa gà có nhiều miếng gà chặt vừa vặn, đều đặn, lượng gà hơi nhiều một chút so với khả năng ăn của thực khách. Nhiều người mới ăn lần đầu, thấy vậy không nghĩ gì, cố ăn cho hết, nhưng đến khi tính tiền thì lại giật mình khi phải thanh toán số tiền gấp đôi, gấp ba số tiền một đĩa cơm.

Chủ quán sẽ không đợi bạn nổi nóng, mà nhẹ nhàng giải thích cho bạn rằng cơm gà ở đây bán theo kiểu “ăn tới đâu, trả tới đó”, bạn ăn một miếng thì sẽ tính theo đúng giá ghi trên bảng giá. Nhưng nếu ăn thêm miếng thứ hai, thứ ba, số tiền sẽ được cộng lên, trong khi giá một miếng gà cũng gần bằng đĩa cơm. Nếu bạn chỉ ăn một miếng, phần gà còn lại sẽ không tính tiền, để rồi sau khi bạn ăn xong, phần thịt gà đó được dọn đi để phục vụ người khác.

Một phần cơm gà Phan Rang. Trong đĩa gà có tới 3 miếng gà, ăn tới đâu tính tiền tới đó. Ảnh: Trần Khiêm.

“Quy luật” độc đáo này không hề được giải thích từ đầu hoặc ghi trên bảng giá của quán ăn, khiến cho nhiều khách mới tới ăn lầm tưởng là quán bán rẻ, dọn nhiều gà, bỏ thì tiếc nên phải cố ăn hết, để rồi phải thanh toán giá tiền cao bất ngờ. Nhiều khách du lịch vừa ăn ngon xong lại phải “tức ngực” vì vấn đề này.

Lạ và dễ “hiểu lầm” như vậy, nhưng tìm hiểu nhiều nơi mới biết, đối với món Cơm gà Phan Rang, kiểu bán này là rất bình thường.

Bỏ qua cách phục vụ khá lạ lẫm nhưng cũng khá dễ gây ngộ nhận đối với ai chưa biết, thì cơm gà Phan Rang là một món ăn ngon lành và đặc biệt. Nếu có dịp đến Phan Rang, hãy ghé thử một trong những quán cơm gà nổi danh như Khánh Kỳ, Phước Thành hoặc các quán đông khách nào bạn phát hiện được để thưởng thức món ăn trứ danh này…

Mẹo: Các quán cơm gà thường tập trung ở trên đường Trần Quang Diệu, Phan Rang – Tháp Chàm.

Gia Hân.