Sài Gòn cũng là thành phố hoa, “thành phố mười mùa hoa” như cái biệt danh ai đó đã đặt. Hoa Sài Gòn không lang thang lắc rắc ngẫu nhiên như ở Đà Lạt, không mang nhiệm vụ báo hiệu mùa màng như những bông hoa ven hồ Hoàn Kiếm ở Hà Nội, hoa Sài Gòn có một cách khoe sắc độc đáo và tất nhiên cũng rất Sài Gòn, đó là khoe sắc ở những chợ hoa.
Cả thành phố có 3 chợ hoa lớn: chợ hoa Hồ Thị Kỷ, chợ hoa Đầm Sen và chợ hoa Hậu Giang. Gọi chợ hoa là một cách gọi, có người thích gọi rừng hoa, để cho nó tương phản với cảnh nhà phố bao quanh, và cũng để phân biệt với rất nhiều chợ hoa nhỏ lẻ khác. Chợ hoa Sài Gòn nên cũng mang đặc tính của Sài Gòn: không bao giờ ngủ. Thậm chí, các chợ hoa này còn chơi trội, chỉ thực sự nhộn nhịp vào khoảng nửa đêm về sáng.
Hoa tươi được bó sẵn ở chợ hoa Hồ Thị Kỷ. Ảnh Hữu Khoa
Được dân tình biết đến nhiều nhất trong ba chợ trên, có lẽ là chợ hoa Hồ Thị Kỷ. Nằm trong khu chung cư Lê Hồng Phong, quận 10, hòa chung với nhịp sinh hoạt kinh doanh của các hộ dân chung quanh, nhưng nét đặc trưng của một chợ hoa không hề bị hạn chế, mà ngược lại, chợ hoa Hồ Thị Kỷ trở nên một điểm nhấn, khổng lồ và đầy cuốn hút. Chợ hoa hay rừng hoa, phố hoa, tùy cách cảm nhận, với lối đi hẹp, những ngõ quẹo ngẫu nhiên, trong một khu vực rộng lớn, và đầy ắp hoa, khiến cho những kẻ yêu hoa, say đắm với những công trình muôn màu muôn hương của tạo hóa đã có lúc không tìm thấy lối ra khỏi chợ.
Chợ hoa Hồ Thị Kỷ có từ khoảng thập niên 80 của thế kỉ trước, không biết buổi đầu ra sao, nhưng những câu chuyện về chợ hoa Hồ Thị Kỷ lâu nay, thì luôn tràn ngập hoa với hoa. Chợ hoa sôi động ngày đêm, chỉ đến tầm 11 giờ tối, mới hơi vắng một chút, các chủ sạp cũng chọn giờ này để ngủ, chuẩn bị cho những chuyến hàng nườm nượp vào lúc 2-3 giờ sáng. Khoảng thời gian này, chợ tỉnh táo hơn đâu hết, với mùi hoa tươi sực nức, với những chuyến hàng hoa ngồn ngộn, những bông hoa còn vương mùi các vùng đất khác, từ Đà Lạt, Hà Nội, các tỉnh miền Tây.
Trong khi chợ hoa Hồ Thị Kỷ sung túc cả ngày đêm, hai chợ hoa lớn còn lại là chợ hoa Đầm Sen và chợ hoa Hậu Giang chỉ thực sự hoạt động khi thành phố lên đèn. Ban ngày, hai chợ hoa này gần như bị bỏ hoang, nhà lồng trống trải, với lác đác vài giỏ hoa chưa kịp đẩy đi. Nhưng cũng hai nơi này, càng về đêm, quang cảnh càng trái ngược với lúc ban ngày.
Chợ hoa Đầm Sen hoạt động sôi nổi về đêm, tại đây chủ yếu bán hoa từ Đà Lạt
Chợ hoa Đầm Sen ở số 39 đường Nguyễn Văn Phú, gần công viên Đầm Sen. Chợ này mới thành lập vào năm 2000, nên có dáng hiện đại và công nghiệp hơn chợ hoa Hồ Thị Kỷ. Vẫn là một thiên đường hoa lộng lẫy, nhưng thiên đường ấy đã được sắp đặt bởi con người, với hai dãy sạp hoa thản nhiên ngay ngắn đứng chừa một lối rộng rãi cho khách cỡi ngựa xem hoa. Chợ hoa Đầm Sen có quy mô lớn, với khoảng 60 sạp hoa trong nhà lồng, chưa kể những cửa hàng quanh nhà lồng. Điểm hấp dẫn của chợ hoa Đầm Sen không nằm ở diện mạo chung, mà nằm ở từng đóa hoa. Trong hàng trăm chủng loại hoa được bày bán nơi đây, có những giống hoa lạ, quý hiếm, nhiều loại có gốc gác nước ngoài, được trồng theo công nghệ hiện đại, như hoa Tu Líp, Thiên Điểu, Thủy Tiên…Dưới sự tỏa sáng của những bóng đèn lắp đầy trong chợ, những bông hoa càng thêm lung linh, huyền ảo, tỏ ra đầy mời mọc đối với những ai có lòng đam mê hoa độc.
Chợ hoa còn lại mang tên Hậu Giang, nằm ở chân cầu Hậu Giang, trên đường Hậu Giang, quận 6. Cũng như chợ hoa Đầm Sen, chợ hoa Hậu Giang là một nhà lồng lớn với các sạp hoa dựng hai bên một lối đi. Và chợ hoa Hậu Giang cũng là một chợ tối nở sớm tàn, phải tầm khuya cho tới rạng sáng, chợ hoa mới thực sự hoạt động. Chợ hoa Hậu Giang lúc này là một không gian tràn ngập hoa, nhiều nhất là hoa cúc và hoa hồng. Hoa hồng chủ yếu nhập từ Đà Lạt, với đầy đủ các màu đỏ, hồng, vàng, trắng, mỗi màu một vẻ, mang những ý nghĩa riêng.
Ba chợ hoa kể trên, đều là chợ đầu mối, có thế mạnh bán sỉ. Riêng ở chợ hoa Hồ Thị Kỷ việc bán lẻ có mạnh hơn hai chợ còn lại, với sự tiếp sức của hàng chục cửa hàng trang trí, kết hoa quanh chợ chính, cho nên trong khi giới thương lái thích cái ngay ngắn, thông thoáng, thuận tiện của chợ hoa Đầm Sen và Hậu Giang, thì người mua lẻ thường chọn chợ hoa Hồ Thị Kỷ. Mua lẻ hoa ở các chợ này là sở thích của nhiều người, vì ngoài việc được lựa chọn ngắm nghía thỏa thuê, tùy hứng, thì còn được mua hoa với giá rất rẻ, vì người bán hầu như không thèm nói thách. Vào các ngày lễ tết, vào chợ hoa phải chen chân vì dân tình kéo đến đông nghịt, lễ tết chưa kịp diễn ra, thì đã được thưởng thức không khí đông đúc như lễ hội ở các chợ hoa.
Rừng hoa giữa phố, nở rộ về đêm, như một đặc sản quanh năm suốt tháng của Sài Gòn. Qua những đêm rộn ràng mua bán, hoa từ các chợ Hồ Thị Kỷ, Đầm Sen, Hậu Giang, sau đó giàn trải khắp các chợ nhỏ, các cửa hàng bán lẻ trên toàn thành phố, chưa kể ở các tỉnh thành khác. Đến tay người mua lẻ, những bông hoa lại trở thành món đồ trang trí, hay món quà tặng ấm áp, ý nghĩa. Những đóa hoa tô điểm cho diện mạo phố phường, nhà cửa, mà cũng làm đẹp lòng những người nhận được nó.
